Çeşme’de, sahil işletmelerinin vatandaşlara şezlong kiralama zorunluluğu getirmesine karşı açılan davada Yargıtay emsal bir karar verdi. Yüksek mahkeme, sahillerin herkesin eşit ve serbest kullanımına açık olması gerektiğini vurgulayarak, özel işletmelerin kıyı erişimini sınırlandıramayacağına hükmetti.
Plajlarda Şezlong Dayatmasına Son Verildi
Yaz aylarında özellikle turistik bölgelerde sıkça karşılaşılan zorunlu şezlong kiralama uygulaması, vatandaşları mağdur eden bir hale dönüşmüştü. Birçok işletme, sahilde ücretsiz alan bırakmadan tüm kıyıyı kendi şezlong ve şemsiyeleriyle kaplayarak denize erişimi engelliyor ve yalnızca ücretli müşterilere hizmet veriyordu.
Mahkeme Süreci ve Yargıtay’ın Kararı
Olay, İzmir’in Çeşme ilçesinde yaşandı. Vatandaş Eşref Kaya, plaj işletmelerinin tüm kıyıyı kapladığını ve kendi şezlonglarını kiralamaya zorladığını fark etti. Bunun üzerine, işletmeye ait şezlongları kullanmak istemedi ve kendi havlusunu plajın uygun bir noktasına sererek denize girmek istedi.
Ancak işletme çalışanları, bu duruma müdahale ederek Kaya’yı engelledi. Yaşanan tartışmanın ardından, Kaya hem işletme çalışanlarından hem de işletme sahiplerinden şikâyetçi oldu.
Mahkeme, işletme yetkililerine 1 yıl 8 ay hapis cezası verdi. Karar Yargıtay’a taşındı ve yüksek mahkeme, şezlong kiralama zorunluluğunun hukuka aykırı olduğuna hükmetti.
Plajlar Kamuya Ait: Emsal Kararın Önemi
- Hiçbir işletme, kıyı hattını kendi özel mülkü gibi kullanamaz.
- Şezlong veya şemsiye kiralamak zorunlu tutulamaz.
- Vatandaşlar, kendi eşyalarıyla plajdan ücretsiz olarak yararlanabilir.
- İşletmelerin denize girişi engellemesi hukuka aykırıdır.
Yetkililere Çağrı: Denetimler Artırılmalı
Vatandaşlar ve hukukçular, bu kararın uygulamada da hayata geçirilmesi için belediyeler ve valilikler başta olmak üzere tüm yetkililerin denetimlerini artırmasını talep ediyor.
Önerilen adımlar şunlar:
- Plaj işletmeleri sıkı denetimden geçirilmeli.
- Ücretsiz halk plajlarının artırılması sağlanmalı.
- Vatandaşların şikayetleri için özel bir ihbar hattı oluşturulmalı.
- Belediyeler ve sahil güvenlik ekipleri, hukuka aykırı uygulamalara karşı anında müdahale etmeli.
Sonuç: Halkın Deniz Kullanım Hakkı Güvence Altına Alındı
Bu emsal karar, plajların halka ait olduğu gerçeğini bir kez daha ortaya koyarak büyük bir hukuki kazanım sağladı. Hiçbir işletmenin, vatandaşları şezlong ve şemsiye ücreti ödemeye zorlayamayacağı artık Yargıtay tarafından kesin olarak karara bağlandı.