Çeşme ve Ildırı halkı, balıkçılar ve çevre bilincine sahip bireyler, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın deniz patlıcanı av yasağını kaldıran kararına karşı yoğun bir tepki gösterdi. Çeşme Kent Konseyi Ekoloji Komisyonu, Ildırı’da halk, balıkçılar ve biyologlar ile bir araya gelerek bu konuda geniş kapsamlı bir toplantı düzenledi. Toplantıda, deniz patlıcanlarının avlanmasının Çeşme ve çevresindeki deniz ekosistemine olumsuz etkileri üzerinde duruldu.
Komisyon, yaptığı açıklamada deniz patlıcanının denizlerin doğal temizleyicisi olduğunu vurguladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Denizlerin gönüllü temizlik fabrikası olan deniz patlıcanı, avlanması ile birlikte Çeşme’deki denizlerin eskisi gibi temiz kalması mümkün değildir. Kaçak avcılar zaten denizin dibinde canlı bırakmadı. Deniz patlıcanlarının türünün yok edilmesi ile kirlenecek denizde balık kalmayacak, kirli bir deniz Çeşme turizmine ağır bir darbe vuracak, zaten pahalı olan deniz ürünleri çok daha pahalılaşacak ve balıkçılarımız denizden eli boş dönecektir.”
Deniz Patlıcanının Ekonomik Değeri Tartışmalı
Türkiye’nin deniz patlıcanı ihracatından elde ettiği yıllık gelirin sadece 30 milyon dolar civarında olduğu biliniyor. Ancak, deniz ekosistemine verilen zarar bu rakamın çok ötesinde. Çeşme Kent Konseyi, bu kararnamenin ekolojik ve ekonomik sonuçlarının felaket olacağını belirterek Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan kararın iptal edilmesini talep ediyor. Deniz patlıcanlarının aşırı ve kontrolsüz avlanması, sadece denizlerin değil, aynı zamanda denizden geçinen balıkçılar ve bölge turizmi için de büyük bir tehdit oluşturuyor.
İmza Kampanyası ve Eylem Planı
Çeşme Kent Konseyi, deniz patlıcanlarının avlanmasının yasaklanması için geniş kapsamlı bir imza kampanyası başlatacağını duyurdu. Bu kampanyanın bölge halkı tarafından yoğun ilgi görmesi bekleniyor. Ayrıca, 21 Eylül 2024 Cumartesi günü Çeşme Ildırı’da, deniz patlıcanı avının serbest bırakılmasına karşı geniş katılımlı bir “TEMİZ DENİZ” eylemi gerçekleştirilecek. Bu eylemle birlikte bölgedeki halk ve balıkçılar, ekosistemin korunması adına seslerini daha güçlü bir şekilde duyurmayı hedefliyor.
Bakanlığın Kararnamesi Tepki Çekiyor
Tarım ve Orman Bakanlığı, 11 Ağustos 2024 tarihinde yayımladığı 2024/20 6/1 numaralı genelge ile Çeşme Ildır ve güneyinde kalan tüm deniz sahasında deniz patlıcanı avlanmasına izin verdi. Oysa bu bölge, 14 Mart 2019 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile “Özel Çevre Koruma Bölgesi” ilan edilmişti. Bölgenin biyolojik çeşitliliği ve ekolojik dengesi için büyük önem taşıyan bu koruma statüsünün Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hiçe sayılması, bölgedeki ekosistemin sürdürülebilirliğini ciddi anlamda tehlikeye sokmaktadır.
Deniz Patlıcanının Ekosistemdeki Önemi
Deniz patlıcanları, deniz ekosisteminde kritik bir role sahip. Genellikle deniz tabanında, kum veya çamurda yaşayan bu canlılar, denizlerin doğal temizleyicisi olarak işlev görüyor. Deniz patlıcanları, tabanda biriken ağır materyalleri temizleyerek adeta denizlerin filtresi gibi çalışırlar. Bir deniz patlıcanı, yılda yaklaşık 150 ton kumu filtre edebilir. Bu nedenle, deniz patlıcanlarının ekosistem üzerindeki etkisi, denizlerin sağlıklı ve temiz kalması açısından son derece önemlidir.
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Mustafa Tolga Tolon’un öncülüğünde yapılan bilimsel bir çalışma, deniz patlıcanlarının İzmir Körfezi’nin temizliğinde büyük bir rol oynadığını ortaya koydu. Dokuz ay süren bu araştırmada, deniz patlıcanlarının körfezdeki organik maddeleri tüketerek çevresel temizliğe katkı sağladığı saptandı. Doç. Dr. Tolon, deniz patlıcanlarının ekolojik dengenin korunmasında önemli bir rol oynadığını belirterek, bu canlıların korunması gerektiğini vurgulandı.